Η τερηδόνα είναι η κύρια νόσος των δοντιών κατά την παιδική ηλικία. Για να δημιουργηθεί πρέπει να συνυπάρχουν 3 παράγοντες: δόντια, μικρόβια και ζάχαρη/υδατάνθρακες. Η εμφάνισή της είναι δυνατή από πολύ μικρή ηλικία, προτού βγουν τα μόνιμα δόντια, γι’ αυτό και πρέπει να βάζουμε τις σωστές βάσεις από την αρχή.

Κατά τη βρεφική ηλικία τα πρώτα νεογιλά δόντια θα πρέπει να καθαρίζονται το βράδυ με μια γάζα και γενικά μετά το πρώτο έτος θα πρέπει να αποφεύγουμε να αποκοιμιέται το παιδί με το μπιμπερό στο στόμα. Η παραμονή γάλατος όλο το βράδυ πάνω στα δόντια μπορεί να προκαλέσει τη λεγόμενη τερηδόνα θηλασμού που παρατηρείται σε παιδιά 2-5 ετών. Επίσης σε όλη την παιδική και την εφηβική ηλικία είναι πολύ σημαντική η αποφυγή τροφών με πολλή ζάχαρη, καθώς και ζαχαρούχων snacks μεταξύ των γευμάτων. Προτιμούμε πάντα τα γλυκά να καταναλώνονται αμέσως μετά από κάποιο γεύμα κι εν συνεχεία προτρέπουμε το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του. Έτσι μειώνεται πολύ ο κίνδυνος τερηδονισμού των δοντιών, αφού σημασία έχει η συχνότητα και όχι η ποσότητα της ζάχαρης.

Στο ιατρείο μας, σε παιδιά που παρουσιάζουν έντονη τάση τερηδονισμού των δοντιών, εφαρμόζουμε το ημερολόγιο διατροφής. Ουσιαστικά πρόκειται για καταγραφή από το γονιό για κάποιες μέρες οποιασδήποτε τροφής σε στερεά ή υγρή μορφη (πχ χυμός, γάλα) καταναλώνει το παιδί μέσα στην ημέρα, αλλά και της συχνότητας βουρτσίσματος των δοντιών. Με τον τρόπο αυτό διαπιστώνουμε τη συχνότητα λήψης σακχάρων, η οποία και είναι καθοριστικός παράγοντας για τη δημιουργία τερηδόνας. Τις πιο πολλές φορές εκπλήσσονται και οι ίδιοι οι γονείς με την κακή ποιότητα της διατροφής του παιδιού τους κι αυτό αποτελεί εφαλτήριο για την αλλαγή κακών διατροφικών συνηθειών στο μέλλον.

Είναι η πιο συχνή παθολογική κατάσταση των ούλων στα παιδιά, με κυριότερα συμπτώματα την ερυθρότητα και τη διόγκωση των ούλων και συχνά την αιμορραγία κατά το βούρτσισμα. Στην εφηβεία η συχνότητα και η βαρύτητα της ουλίτιδας αυξάνονται, λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν. Σε αυτή την ηλικία επίσης πολλά παιδιά κάνουν ορθοδοντική, οπότε τα brackets (σιδεράκια) που είναι κολλημένα στα δόντια χειροτερεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση των ούλων.

Το αίτιο της ουλίτιδας στα παιδιά και στους εφήβους είναι, όπως και στους ενήλικες, η πλημμελής στοματική υγιεινή. Κατά συνέπεια, ο τρόπος να αντιμετωπιστεί είναι το καλύτερο και συχνότερο βούρτσισμα των δοντιών με τη χρήση μεσοδόντιων μέσων καθαρισμού (νήμα ή βουρτσάκια) και οι συχνές επισκέψεις στον παιδοδοντίατρο για καθαρισμό των δοντιών.

Η χρήση φθορίου για την πρόληψη της τερηδόνας έχει αποτελέσει πεδίο εκτεταμένης έρευνας και αντιπαραθέσεων επί 7 περίπου δεκαετίες. Από τα περίπου 45.000 επιστημονικά άρθρα που έχουν δημοσιευτεί αποδεικνύεται ότι το φθόριο είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για την πρόληψη της τερηδόνας και συγχρόνως ασφαλές για τη γενική υγεία του ανθρώπου σε όλες τις ηλικίες, εφόσον χρησιμοποιείται σωστά. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, «η πρόσβαση στο φθόριο είναι αναφαίρετο δικαίωμα για την προστασία της στοματικής υγείας και θεωρείται μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις για τη δημόσια υγεία» (FDI, IADR, WHO 2006 : Global Consultation on Oral Health Through Fluoride).

Σαν ιχνοστοιχείο το φθόριο βρίσκεται στη φύση και σε μικρές συγκεντρώσεις σε τροφές που καταναλώνουμε καθημερινά, όπως πχ το αγγούρι. Σε κάποιες χώρες της Αμερικής και της Ευρώπης το φθόριο έχει προστεθεί στο πόσιμο νερό και έχει παρατηρηθεί μείωση της τερηδόνας στον πληθυσμό σε ποσοστά μέχρι και 50%. Στην Ελλάδα το πόσιμο νερό δεν περιέχει φθόριο.

Το φθόριο αποτελεί ασπίδα προστασίας των δοντιών ενάντια στην τερηδόνα γιατί δρα με δύο τρόπους. Από τη μία πλευρά σκληραίνει την αδαμαντίνη των δοντιών απέναντι στην τερηδόνα και από την άλλη δρα ενάντια στα μικρόβια της οδοντικής μικροβιακής πλάκας που προκαλούν τερηδόνα.

Στο σπίτι τα παιδιά μπορούν να απολαμβάνουν τις ευεργετικές ιδιότητες του φθορίου χρησιμοποιώντας την κατάλληλη φθοριούχο οδοντόκρεμα. Μάλιστα, σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες του ΠΟΥ, η χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας μπορεί να ξεκινάει από την ηλικία των 6 μηνών. Από την ηλικία των 6 μηνών έως 6 ετών η περιεκτικότητα της οδοντόκρεμας σε φθόριο συνιστάται να είναι 1000ppm, ενώ για παιδιά άνω των 6 ετών 1450ppm. Η ποσότητα της οδοντόκρεμας για παιδιά κάτω των 3 ετών πρέπει να είναι ελάχιστη, δηλαδή ένα επίχρισμα (ίχνος) πάνω στην οδοντόβουρτσα, ενώ για τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να είναι μεγέθους φακής αρχικά και μικρού μπιζελιού μετά τα 6. Μια ακόμη πηγή φθορίου στο σπίτι είναι τα φθοριούχα στοματικά διαλύματα. Αυτά δε συνιστώνται σε παιδιά κάτω των 6-7 ετών, διότι υπάρχει κίνδυνος κατάποσης του διαλύματος. Κυκλοφορούν με διάφορες περιεκτικότητες φθορίου και καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιούνται αυθαίρετα, αλλά μετά από σύσταση του παιδοδοντίατρου που γνωρίζει τις ανάγκες του κάθε παιδιού.

Στο ιατρείο η φθορίωση των δοντιών γίνεται με σκευάσματα που έχουν περιεκτικότητα σε φθόριο πολύ υψηλότερη από τα φθοριούχα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στο σπίτι. Ο παιδοδοντίατρος χρησιμοποιεί το φθόριο είτε σαν ζελέ το οποίο εφαρμόζει με τη βοήθεια ειδικών δισκαρίων, είτε σαν βερνίκι με το οποίο επαλείφει τα δόντια. Ως προς τη συχνότητα φθορίωσης των δοντιών στο ιατρείο, συστήνεται να γίνεται 2 φορές το χρόνο από την ηλικία των 4 ετών, εκτός από παιδιά με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας, στα οποία πρέπει να γίνεται 3-4 φορές το χρόνο.

Οι μασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών έχουν βοθρία (οπές) και αύλακες (σχισμές). Σε αυτές τις περιοχές παγιδεύονται μικρόβια και υπολείμματα τροφών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται τερηδόνα σε ποσοστό περίπου 50% σε παιδιά σχολικής ηλικίας.

Μια απλή μέθοδος πρόληψης της τερηδόνας των οπών και σχισμών είναι τα sealants, δηλαδή διαφανείς ή ημιδιαφανείς υγρές ρητίνες που τοποθετούνται στις μασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών σε παιδιά και εφήβους.

Η τοποθέτησή τους είναι γρήγορη, δε χρειάζεται αναισθητοποίηση του δοντιού και ολοκληρώνεται σε μια επίσκεψη. Ο μέσος όρος διάρκειας ζωής των sealants είναι 4 χρόνια, αν όμως τοποθετηθούν σωστά και υπάρχει καλή στοματική υγιεινή μπορεί να διαρκέσουν πολύ περισσότερο.  

Ο καθαρισμός των δοντιών θα πρέπει να ξεκινάει αμέσως μετά την ανατολή τους. Στο βρέφος ο καθαρισμός γίνεται με μια βρεγμένη γάζα απαραιτήτως πριν το βραδινό ύπνο, ενώ από το πρώτο έτος  θα πρέπει να αρχίσει το βούρτσισμα των δοντιών με μαλακή οδοντόβουρτσα και φθοριούχο οδοντόπαστα 2-3 φορές την ημέρα. Πριν την ηλικία των 6 ετών η περιεκτικότητα της φθοριούχου οδοντόπαστας σε φθόριο θα πρέπει να είναι 1000ppm, ενώ μετά την ηλικία των 6 ετών 1450ppm. Επίσης μέχρι την ηλικία των 3 ετών η ποσότητα των οδοντόκρεμας θα πρέπει να είναι ένα λεπτό φιλμ (επίχρισμα) πάνω στην οδοντόκρεμα, 3-6 ετών θα πρέπει να είναι σαν φακή  και πάνω από την ηλικία των 6 ετών στο μέγεθος του μπιζελιού.

Μέχρι την ηλικία των 8 ετών το παιδί δεν είναι ικανό να εφαρμόσει πολύπλοκες τεχνικές βουρτσίσματος, γι’αυτό και συστήνονται απλές οριζόντιες κινήσεις εμπρός-πίσω σε όλες τις επιφάνειες των δοντιών (εξωτερική-εσωτερική-μασητική). Επίσης, μέχρι αυτή την ηλικία είναι απαραίτητη η επίβλεψη του βουρτσίσματος από τους γονείς και το βραδινό βούρτσισμα να γίνεται από εκείνους. Τέλος, μετά την ηλικία των 8 ετών συστήνεται η χρήση οδοντικού νήματος για τον καθαρισμό των ενδιάμεσων στα δόντια περιοχών στις οποίες δε φτάνει η οδοντόβουρτσα.

Στους πίνακες φαίνονται οι χρόνοι ανατολής των νεογιλών (παιδικών) και των μόνιμων δοντιών. Αναφέρονται στο μέσο όρο των περιπτώσεων, ενώ μικρές αποκλίσεις 1-2 μηνών για τα νεογιλά δόντια και 1-2 χρόνια για τα μόνιμα δόντια δε θα πρέπει να μας ανησυχούν. Η πιο συχνή απόκλιση από το φυσιολογικό (και αυτή που συχνότερα ανησυχεί το γονιό) είναι η εμφάνιση στο στόμα του πρώτου νεογιλού δοντιού, η οποία φυσιολογικά μπορεί να αργήσει  μέχρι και το 14ο μήνα του μωρού. Ωστόσο, πολύ μεγάλες αποκλίσεις από το φυσιολογικό και ειδικά στα μόνιμα δόντια, θα πρέπει να οπωσδήποτε εκτιμηθούν από τον παιδοδοντίατρο, διότι σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οφείλονται σε ανοδοντία (κληρονομική έλλειψη κάποιου ή κάποιων δοντιών από τη γνάθο).

Ο τραυματισμός των δοντιών και των ούλων είναι πολύ συχνός κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία. Οι ηλικίες που συμβαίνει συχνότερα είναι 1-3 ετών και 8-10 ετών. Αυτό που θα πρέπει οι γονείς να έχουν στο νου τους είναι ότι ο τραυματισμός των δοντιών, ακόμη και χωρίς να υπάρχει εμφανές πρόβλημα, είναι μια κατάσταση που πρέπει άμεσα να αξιολογηθεί από τον παιδοδοντίατρο, καθώς οι συνέπειές του στα δόντια μπορεί να παρουσιαστούν ακόμα και μετά από αρκετά χρόνια.

Ο τραυματισμός ενός νεογιλού δοντιού μπορεί να προκαλέσει τη μετατόπισή του, την εμβύθισή του μέσα στο κόκκαλο, ή και την πλήρη απόσπασή του από το στόμα. Στην περίπτωση που το παιδικό δόντι βγει από το στομα σημαντικό είναι να τονιστεί ότι δε θα πρέπει, λόγω του ότι είναι παιδικό δόντι, να γίνει απόπειρα από το γονιό να το βάλει πίσω στη θέση του, αλλά θα πρέπει αμέσως να απευθυνθεί στον παιδοδοντίατρο. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις που ένα παιδικό δόντι χτυπηθεί και παραμείνει στη θέση του ή αλλάξει θέση ή σφηνώσει στη γνάθο και πάλι θα πρέπει να υπάρξει άμεση αξιολόγηση ή/και αντιμετώπιση. Αν ένα τέτοιο δόντι μείνει αθεράπευτο μπορεί να αλλάξει χρώμα, να νεκρωθεί, να δημιουργηθεί απόστημα στη ρίζα του και τελικά να εμφανιστεί ένα σπυράκι που βγάζει πύον (συρίγγιο) στο ούλο του. Όλα αυτά μπορεί να επηρεάσουν τη διάπλαση του μόνιμου δοντιού που θα το αντικαταστήσει. Γι’αυτό το λόγο ένα τραυματισμένο νεογιλό δόντι θέλει στενή παρακολούθηση κλινικά και ακτινογραφικά, θεραπεία όπου κρίνεται αναγκαίο, ή και εξαγωγή αν ο παιδοδοντίατρος κρίνει ότι κινδυνεύει να επηρεαστεί το μόνιμο δόντι.

Ο τραυματισμός ενός μόνιμου δοντιού είναι πιο σοβαρή κατάσταση, διότι το δόντι πρέπει πάσει θυσία να διατηρηθεί. Αν απλώς σπάσει ένα κομμάτι του δοντιού θα πρέπει αυτό να διατηρηθεί σε φυσιολογικό ορό ή γάλα, διότι είναι πιθανό ο παιδοδοντίατρος να μπορέσει να το ξανακολλήσει. Αν ένα μόνιμο δόντι μετατοπιστεί ή ενσφηνωθεί στη γνάθο θα πρέπει αμέσως να αντιμετωπιστεί από τον παιδοδοντίατρο ώστε να προληφθεί η νέκρωση του δοντιού και η δημιουργία αποστήματος που είναι πολύ πιθανή. Αν, τέλος, μετά τον τραυματισμό του ένα μόνιμο δόντι βγει από τη θέση του πρέπει άμεσα να γίνουν οι εξής ενέργειες :

  1. Βρίσκουμε το δόντι
  2. Το ξεπλένουμε με κρύο νερό χωρίς να πιάσουμε τη ρίζα του
  3. Βάζουμε το δόντι ξανά στη θέση του και το κρατάμε σταθερό με μία γάζα
  4. Αν δε μπορούμε να το βάλουμε στη θέση του, βάζουμε το δόντι σε κρύο γάλα
  5. Πηγαίνουμε αμέσως στον παιδοδοντίατρο

Θα πρέπει να τονιστεί και πάλι ότι ο τραυματισμός των δοντιών είναι μια κατάσταση που απαιτεί στενή παρακολούθηση από τον παιδοδοντίατρο, ακόμα κι αν φαινομενικά για το γονιό δεν έχει συνέπειες στα δόντια. Σε ένα χτύπημα, ωστόσο, μπορεί να πληγούν οι ρίζες κάποιων δοντιών που δε φαίνονται, με πολύ άσχημες συνέπειες για το δόντι ακόμα και μετά από χρόνια. Ο παιδοδοντίατρος είναι εκπαιδευμένος να αξιολογήσει τα δόντια στην τραυματισμένη περιοχή, να επέμβει όπου κρίνει αναγκαίο και να καθορίσει τη συχνότητα των επανεξετάσεων. Ο γονιός με τη σειρά του θα πρέπει να είναι ενημερωμένος και ευαισθητοποιημένος σχετικά με αυτό το τόσο σοβαρό και συχνό πρόβλημα.

Τα παιδιά που ασχολούνται συστηματικά με αθλήματα, και κυρίως εκείνα που έχουν έντονη πρόταξη των μπροστινών δοντιών, είναι εκείνα που έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για οδοντικούς τραυματισμούς. Σε αυτά τα παιδιά, εκτός από το αυτονόητο, δηλαδή τη διόρθωση των ορθοδοντικών προβλημάτων πρόταξης των μπροστινών δοντιών, συνιστάται και η χρήση ειδικών αθλητικών ναρθήκων.

Ο παιδοδοντίατρος μπορεί να κατασκευάσει ατομικούς προστατευτικούς νάρθηκες που ταιριάζουν ακριβώς στο στόμα του παιδιού. Στο εμπόριο υπάρχουν και έτοιμοι προκατασκευασμένοι νάρθηκες, οι οποίοι όμως δεν έχουν την εφαρμογή των ατομικών κι επομένως δεν προστατεύουν τόσο καλά. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της μικτής οδοντοφυίας (περίπου 6-11 ετών), επειδή τα παιδιά αλλάζουν δόντια, είναι καλύτερα για οικονομικούς λόγους να χρησιμοποιούν τους νάρθηκες του εμπορίου, πάντοτε όμως με την επίβλεψη του παιδοδοντιάτρου. Όταν ολοκληρωθεί η μόνιμη οδοντοφυία θα πρέπει να κατασκευαστεί από τον παιδοδοντίατρο ατομικός νάρθηκας. Νάρθηκες, τέλος, μπορούν να κατασκευαστούν και για παιδιά που κάνουν ορθοδοντική θεραπεία.

1. Πότε θα πρέπει να γίνεται η πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο?

Η πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο καλό είναι να γίνει πριν από τα πρώτα γενέθλια του παιδιού, με στόχο κυρίως την ενημέρωση των γονέων σχετικά με τη στοματική υγιεινή, τη σωστή διατροφή και τις πιθανές συνήθειες του παιδιού όπως το μπιμπερό, το θηλασμό, δακτύλου και την πιπίλα. Στη συνέχεια, εάν είναι όλα καλά, η επόμενη επίσκεψη γίνεται γύρω στα 3.5-4, όπου και ξεκινάει η εντατική παρακολούθηση και εφαρμογή του προληπτικού προγράμματος.

2. Το παιδί μου άργησε να βγάλει τα παιδικά του δόντια, θα αργήσει να βγάλει και τα μόνιμα?

Όχι. Δεν υπάρχει επιστημονική έρευνα που να συσχετίζει το χρόνο ανατολής των παιδικών (νεογιλών) δοντιών με το χρόνο ανατολής των μόνιμων. Μια απόκλιση περίπου 1-2 μηνών από τον αναμενόμενο χρόνο ανατολής για τα νεογιλά και 1-2 ετών για τα μόνιμα δεν πρέπει να μας ανησυχεί.

3. Το παιδί μου αργεί να βγάλει τα μόνιμα δόντια σε σχέση με τους συμμαθητές του. Σημαίνει αυτό κάτι για την ανάπτυξή του?

Όχι. Μια απόκλιση 1-2 ετών από τον αναμενόμενο χρόνο ανατολής των μόνιμων δοντιών είναι στα πλάισια του φυσιολογικού και δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Επίσης, τα αγόρια συχνά αργούν να αλλάξουν τα δόντια τους σε σχέση με τα κορίτσια, λόγω πιο γρήγορης ανάπτυξης των κοριτσιών. Ωστόσο, μια έντονη καθυστέρηση θα πρέπει να μας προβληματίσει και να συμβουλευτούμε τον παιδοδοντίατρο για τη διερεύνηση των πιθανών αιτιών.

4. Το παιδί μου έχει βγάλει τα 2 μπροστινά κάτω μόνιμα δόντια πίσω από τα παιδικά. Είναι φυσιολογικό?

Ναι. Οι 2 κεντρικοί τομείς της κάτω γνάθου είναι τα πρώτα μόνιμα δόντια που ανατέλλουν στο στόμα, σε ηλικία κατά μέσο όρο 6 ετών. Η θέση στην οποία αρχικά ανατέλλουν είναι ακριβώς πίσω από τα αντίστοιχα νεογιλά (παιδικά) δόντια. Συνήθως οι νεογιλοί (παιδικοί) κάτω τομείς κουνιούνται και πέφτουν από μόνοι τους δημιουργώντας χώρο στους μόνιμους να έρθουν σιγά σιγά στη θέση τους, καθώς σπρώχνονται από τις δυνάμεις που ασκεί η γλώσσα προς τα εμπρός. Υπάρχει όμως και η περίπτωση να αρχίσει η ανατολή των μόνιμων κάτω τομέων χωρίς να κουνιούνται καθόλου τα αντίστοιχα παιδικά. Σε αυτή την περίπτωση η επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο είναι απαραίτητη, ώστε να αφαιρεθούν εγκαίρως τα παιδικά δόντια για να υπάρξει ο χώρος να έρθουν τα μόνιμα στη θέση τους.

5. Τα μόνιμα δόντια του παιδιού μου είναι πολύ κίτρινα. Είναι φυσιολογικό?

Ναι. Τα μόνιμα δόντια είναι πάντα πιο κίτρινα από τα νεογιλά λόγω της δομής τους, οπότε αυτή η αλλαγή στο χρώμα δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Ωστόσο, εάν πρόκειται για έντονη δυσχρωμία, καλό είναι να επισκεφτούμε τον παιδοδοντίατρο, διότι μπορεί να οφείλεται σε έντονες εναποθέσεις μικροβίων στις οδοντικές επιφάνειες (πλάκας ή πέτρας) ή σε κάποια ανωμαλία κατά τη διάπλαση των δοντιών, οπότε και θέλει περαιτέρω διερεύνηση.

6. Μου είπαν ότι ένα παιδικό δόντι του παιδιού μου έχει χαλάσει. Μπορούμε να το αφήσουμε χωρίς σφράγισμα, αφού ούτως ή άλλως θα το αλλάξει?

Όχι. Η αντίληψη ότι τα νεογιλά δόντια  δε χρειάζονται αποκατάσταση επειδή θα πέσουν είναι λανθασμένη. Η σημασία των νεογιλών δοντιών είναι μεγάλη, καθώς προσφέρουν ένα ωραίο χαμόγελο και τονώνουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού, είναι απαραίτητα για τη μάσηση, συμβάλλουν στην ομαλή ανάπτυξη των γνάθων και του προσώπου, είναι απαραίτητα για την ομιλία και τέλος διατηρούν το χώρο που είναι απαραίτητος για την ανατολή των μόνιμων δοντιών. Αντίθετα, δόντια χαλασμένα μπορούν να επηρεάσουν και τη γενικότερη υγεία του παιδιού(κακή διάθεση, πόνος, πυρετός). Η μόνη περίπτωση που ένα χαλασμένο νεογιλό δόντι μπορεί να μείνει χωρίς αποκατάσταση είναι όταν είναι έτοιμο να αλλάξει.

7. Το παιδί μου χτύπησε και το μπροστινό του δόντι έχει αλλάξει χρώμα. Να ανησυχήσω?

Η αλλαγή χρώματος μετά από τον τραυματισμό ενός δοντιού μπορεί να συμβεί σχετικά άμεσα, αλλά και μετά από αρκετό χρονικό διάστημα. Η πρώτη περίπτωση είναι πιο καθησυχαστική γιατί συνήθως πρόκειται για ερεθισμό του νέυρου του δοντιού, ο οποίος σιγά σιγά θα υποχωρήσει και το χρώμα θα επανέλθει. Η δεύτερη περίπτωση, αντίθετα, υποδηλώνει σοβαρότερο τραυματισμό του νεύρου, το οποίο τις πιο πολλές φορές νεκρώνεται και χρειάζεται θεραπεία. Αν ένα τέτοιο δόντι αφεθεί αθεράπευτο μπορεί να παρουσιάσει στο ούλο του ένα σπυράκι που βγάζει πύον (συρίγγιο). Σε κάθε περίπτωση, ο τραυματισμός ενός δοντιού του παιδιού σας είναι λόγος να επισκεφθείτε άμεσα τον παιδοδοντίατρο, ώστε να εκτιμηθεί η κατάσταση του δοντιού με κλινική και ακτινογραφική εξέταση.

8. Το παιδί μου πρέπει να φτιάξει τα δόντια του αλλά δε συνεργάζεται με τον οδοντίατρο. Μου πρότειναν να το πάω στο νοσοκομείο να του κάνουν μέθη, αλλά εγώ σκέφτομαι να το αφήσω να μεγαλώσει και να τα φτιάξουμε αργότερα. Τί λέτε?

Ένα παιδί μπορεί να μη συνεργάζεται με τον οδοντίατρο για διάφορους λόγους, όπως είναι ο φόβος, το άγχος, προηγούμενη δυσάρεστη εμπειρία, πολύ μικρή ηλικία ή πρόβλημα υγείας. Ο παιδοδοντίατρος είναι ο ειδικός που έχει τις γνώσεις και τα μέσα για να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια και να εξασφαλίσει τη συνεργασία του παιδιού. Αυτός είναι και ο λόγος που προτείνουμε να ξεκινούν νωρίς οι επισκέψεις του παιδιού στον παιδοδοντίατρο, ώστε και η στοματική του υγεία να μην είναι παραμελημένη, αλλά και το παιδί να είναι εξοικειωμένο με το χώρο και το γιατρό.  Αν ωστόσο η συνεργασία του παιδιού κρίνεται αδύνατη, τότε για την ασφαλή αντιμετώπισή του η οδοντιατρική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σε νοσοκομειακό περιβάλλον υπό γενική αναισθησία ή μέθη. Όταν λοιπόν υπάρχει κάποιο τέτοιο πρόβλημα δεν πρέπει να το αγνοούμε και να περιμένουμε ότι με το πέρασμα του χρόνου θα έχει λυθεί από μόνο του. Διαφορετικά και το πρόβλημα συνεργασίας θα παραμένει ή και θα διογκώνεται, αλλά και τα οδοντιατρικά προβλήματα του παιδιού θα αυξάνονται και θα χειροτερεύουν.

9. Το παιδί μου τρίζει τα δόντια του στον ύπνο. Τί να κάνω?

Το τρίξιμο των δοντιών είναι ένα εύρημα που παρατηρείται σε πολλά παιδιά και αποδίδεται σε διάφορα αίτια, όπως ψυχολογικοί παράγοντες ή αυξημένη πίεση στο εσωτερικό του αυτιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις σταματάει από μόνο του στην ηλικία των 9-12 ετών. Εάν συνεχιστεί μετά από αυτή την ηλικία, τότε θα πρέπει να αξιολογηθεί από τον παιδοδοντίατρο και να αντιμετωπιστεί με τον κατάλληλο τρόπο.

10. Το παιδί μου πιπιλάει στον ύπνο του το δάχτυλό του. Θα του δημιουργήσει πρόβλημα στα δόντια?

Πιθανόν. Η θέση των δοντιών ή/και η ανάπτυξη των γνάθων μπορεί να επηρεαστούν όταν ο θηλασμός του δακτύλου γίνεται σε μεγάλη ένταση, πολύ συχνά μέσα στην ημέρα και για πολλά χρόνια. Συγκεκριμένα είναι πιθανό τα δόντια του παιδιού να εμφανίσουν αυξημένη πρόταξη (πεταχτά δόντια), η άνω γνάθος να στενέψει πολύ και η γλώσσα να τοποθετείται συνεχώς ανάμεσα στα δόντια της άνω και της κάτω γνάθου, οπότε όταν το παιδί κλείνει το στόμα του να υπάρχει κενό μεταξύ των δοντιών (χασμοδοντία).